Ein anonym brukar peikar på to problematiske figurar i ein artikkel frå 2011 som Stokke er medforfattar på. Det gjeld mogeleg duplisering av bilete, altså at same bilete er brukt til å dokumentere forskjellige ting.
Historisk omfattande
- Eg såg nøye på artikkelen eg var med på, og byrja å lure, fortel Stokke, som er tilsett ved Institutt for kreftforskning ved Oslo universitetssykehus (OUS).
Det er ikkje noko i vegen med den delen av artikkelen som dokumenterte eksperiment frå Stokke sitt laboratorium, men det er problem med andre delar av han - problem som seniorforskaren ikkje hadde lagt merke til tidlegare.
Det neste Stokke gjer frå sitt kontor, skal munne ut i ei av dei største granskingane av vitskapleg ureielegheit i historia til både OUS og Universitetet i Oslo (UiO).
I søkefeltet på PubPeer skriv han inn namna på alle dei norske og kinesiske forfattarane frå den problematiske artikkelen. Ved søk på det siste namnet på forfattarlista dukkar det opp heile 6-7 flagga artiklar. Sisteforfattaren har alltid eit særskilt ansvar for innhaldet i ein vitskapleg artikkel.
Identiske bilete og figurar
Vedkomande sisteforfattar er på dette tidspunktet tilsett ved Klinikk for laboratoriemedisin (KLM) ved OUS og leiar for ei forskargruppe der. I tillegg har han ei bistilling ved Medisinsk fakultet ved UiO.
Mange av problema som blir framheva på PubPeer, liknar kvarandre. Identiske bilete og figurar, nokre tilsynelatande manipulerte, er brukte for å dokumentere ulike eksperiment. Bileta er genererte via ulike vitskaplege metodar.
Såkalla western blots dokumenterer undersøkingar av DNA, RNA og proteinar. Mikroskopibilete dokumenterer celler og vev. Ulike figurar dokumenterer data frå flowcytometri, ein metode som skil celler frå kvarandre etter storleik og eigenskapar. Stokke skjønar fort at dette er meir enn ei lita sak.
- Eg vart irritert og sint over å ha blitt blanda inn i noko slikt, fortel han.
Seniorforskaren vel å varsle sine overordna. I tida som kjem, blir fleire problematiske artiklar med same sisteforfattar flagga på nettstaden.
Ti vitskapeleg ureielege artiklar
- Ein må vere forsiktig med å ta alt på PubPeer for god fisk, men her viste den første interne granskinga ved KLM at mykje av kritikken stemte, fortel Ole Mathias Sejersted.
Han er leiar for reielegheitsutvalet som OUS deler med Medisinsk fakultet ved UiO og Akershus universitetssykehus - heretter kalla Felles redelighetsutvalg.
I februar 2018 sende KLM saka over dit på grunn av omfanget og alvorsgraden. Utvalet granska til saman 16 artiklar frå forskargruppa på bakgrunn av kritikken frå PubPeer - eit stort og tidkrevjande arbeid.
Utvalet slo fast at problema som blei avdekte, er så mange og alvorlege at store delar av forskingsfunna ikkje er til å stole på. Konklusjonen blei vitskapeleg ureielegheit for 10 av artiklane. Berre éin av artiklane er vurdert som uproblematisk. Mange av artiklane inneheld fleire problem (sjå faktaboks).
Utvalet har anbefalt trekking eller korrige
