Finst det eigentleg gode grunnar til det? Mykje skal med i eit innhaldsmetta og praktisk retta studium, men er det grunn nok til å la dei vitskapsfilosofiske spørsmåla liggja? Burde ikkje spørsmål om faga sin innbyrdes samanheng i profesjonen og tema som teori og praksis, kunnskap og sanning, verdiar og normativitet, få eit eige fokus som viktige ting å tenkja over for den komande barnehagelæraren?
Ved barnehagelærarutdanninga ved Høgskolen i Oslo og Akershus har vi vore av ei slik oppfatning. I det følgjande ønskjer eg å gi eit omriss av korleis vi har søkt å møta dette omsynet på ein relevant og god måte innafor rammene som er gitt oss ved studentane sitt utdanningsløp. Prosessen har ført fram til ein særleg måte å arbeida på som eg ønskjer å presentera i det følgjande. Vonleg kan våre erfaringar vera av interesse også for andre i feltet.
1. Fag i utdanninga: praktisk syntese
"Utdanninga bidrar med ulike aspekt til barnehagelæraren sin mangfaldige kompetanse, som blant anna byggjer på eit integrert syn på omsorg, leik, læring og danning." (Nasjonale retningslinjer for barnehagelærarutdanning, s. 11)
Med omlegginga frå fag til fagområde i ny utdanning i 2013 blei spørsmål reaktualiserte kring korleis vi skal tenkja koplinga mellom dei ulike faga sine bidrag inn til den komande barnehagelæraren si profesjonsdanning. For korleis skal vi eigentleg forstå samanhengen mellom våre tidvis ganske ulike bidrag inn til studenten si danning og utdanning? Her synte filosofen Harald Grimen si sondring mellom praktisk og teoretisk syntese seg som ein fruktbar inngang (Grimen, 2008, s. 72ff.).
Når vi står andsynes ein teoretisk syntese, tyder dette at ein innafor ein fagleg horisont har nådd så stor semje kring grunnleggjande teoretiske spørsmål at ein meir eller mindre kan seiast å ha samanfallande horisont. Innafor visse fagdisiplinar (som kjemi, biologi og matematikk) eller utvalde profesjonar (som juss) kan ein finna at ulike kunnskapselement meir eller mindre heng saman innafor ein overordna teoretisk horisont.
Men imellom så varierte fagtradisjonar som barnehagelærarutdanninga femner om - pedagogikk, samfunnsfag, religionsfag, naturfag og kunstfag - er det ikkje å venta at ein vil ha noko nær semje i det teoretiske grunnlaget. Ein vil ha ulik innfallsvinkel til forståinga av grunnleggjande orienteringar hos born og kva danning, sosialisering, læring, leik og samspel skulle tyda i born sin kvardag. For nokre fag vil kollektive perspektiv og historiske linjer vera viktige orienteringsaksar, medan andre vil leggja større vekt på det individuelle perspektivet og psykologisk forsking. Manglande samkøyring av innfallsvinklar skal ikkje sjølv sjåast som eit problem. Snarare bør vi forstå dette som produktive friksjonsstader som til saman gir oss eit meir komplekst og mindre einauga bilete av livet i barnehagen.
Måten faga trass skilnader like fullt skal sjåast som del av same einskap er, med stønad i Grimen sitt omgrep, som del av ein praktisk syntese. Dette tyder at samanhengen mellom dei ulike fagperspektiva i barnehagelærarutdanninga er i særleg g
