Eit godt sentrum for folk byr på meir enn varer og tenester: vi vil ha skuggefulle kvilestadar, lyden av fuglar og insekt, god lukt og rein luft. Tettstadar med mykje tre leverer på alle desse punkta - i tillegg bind dei jord og vatn når regnet auser ned og trugar med å drukne kjellarar. For hundre år sidan budde dei fleste i Noreg på bygda. I dag bur fire av fem i byar og mindre tettstadar, som t.d. Sogndalsfjøra. Kva skal til for at folk trivst i sentrum, og likar å bruke tid der?
Trea forsvinn
I storbyane har dei skjønt noko viktig: Tre må takast vare på. I København har dei til og med laga ein eigen trepolitikk, med mål om at minst ein femtedel av byen skal vere dekt av trekroner. Kor stort areal trekronene utgjer i mindre, norske tettstader veit vi ikkje, men akkurat for Sogndalsfjøra har studentar og forskarar ved Høgskulen på Vestlandet kartlagt dekninga av tre og grøne flater i dag, og samanlikna med korleis det var for tretti år sidan.
På tretti år har desse flatene krympa frå 40 til 26 prosent. Kvart sjette tre i Sogndal sentrum har blitt hogd. At to av tre frukttre samtidig forsvann og blei erstatta av tuja og gran, bør vere ein tankevekkjar for fruktbygda Sogndal. Her vart hovudgata i si tid kalla opp etter trea vi plukkar dei smakfulle gravensteinsepla frå.
Høgblokk for småkryp
Tre i sentr
